Bursztyn bałtycki (sukcynit, „bałtyckie złoto”) — odmiana bursztynu, substancja organiczna, żywica kopalna, która powstała w warunkach naturalnych w eocenie.
Żywica wydostawała się ze zranień, pęknięć pni i gałęzi drzew. Mówi się o dwóch przyczynach tego zjawiska, po pierwsze, takim zwiększonym wypływem żywicy drzewa broniły się osłaniając zranienia, blokując dostęp wirusom i pasożytniczym grzybom. Po drugie mogła być to reakcja drzew na zachodzące zmiany klimatu, znaczne wahania temperatury i wyjątkową aktywnośćwulkaniczną. Przetrwała ona do naszych czasów w formach dokumentujących sposób jej powstawania i przemieszczania.
Chemizm: jako surowiec jest bardzo niejednorodny pod względem składu elementarnego – składa się on z: węgla od 61 do 81%, wodoru od 8,5 do 11%, tlenu około 15%, siarka, jako składnik wtórny może występować w ilości do kilku procent. Bursztyn zawiera także inne pierwiastki i minerały.
Twardość w skali Mohsa: 2 – 3, a jego mikrotwardość kształtuje się od 19,9 do 29 kg/mm²
Barwa – żółtawa o różnych odcieniach, bywa mlecznobiały, brunatny, czerwonawy. Także niebieskawy lub zielonawy (bardzo rzadko). Jest przezroczysty, przeświecający lub mętny – zależy od ilości zawartych w nim pęcherzyków powietrza.
Współczynnik załamania światła: 1,539-1,542
Połysk – woskowy,
Gęstość – 0,96-1,096 g/cm³; jest lekki, jego gęstość jest porównywalna z gęstością wody morskiej
bursztyn bałtycki jako jedyny wśród żywic kopalnych zawiera dużo (od 3-8%) kwasu bursztynowego, najwięcej w korze, swojej zewnętrznej warstwie; wyjątek stanowi bardzo rzadko znajdowany w okolicach Gdańska gedanit
w dotyku jest ciepły
ogrzany w dłoni przyjemnie pachnie
przy potarciu ładuje się ujemnie
pali się jasnym płomieniem wydzielając zapach podobny do kadzidła
łatwo poddaje się obróbce mechanicznej
gwałtownie podgrzany pęka
temperatura mięknienia ok. 150 °C
topi się on przy temperaturze 350 °C
bursztyn poddaje się barwieniu przy pomocy substancji organicznych, a także syntetycznych
bursztyn można poddawać termicznemu procesowi klarowania oraz barwienia, kształtowania i prasowania
Właściwością bursztynu jest trudność w jego identyfikacji. Najlepszym sprawdzianem jest spektroskopia absorpcyjna w podczerwieni (IRS). Wyznacznikiem diagnostycznym jest charakterystyczny i wyraźny odcinek krzywej zwany ramieniem bałtyckim, który tworzy się w przedziale pasm 1200-1260 cm-1.
Miejsca występowania: W Polsce bursztyn bałtycki występuje w złożach:
w okolicach Zatoki Gdańskiej, Mierzei Wiślanej, u nasady Mierzei Helskiej
w osadach polodowcowych, w tym w tzw. porwakach (np. dawna kopalnia bursztynu w Możdżanowie koło Słupska)
w okolicach Lubartowa
na Kurpiach
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz